بارهای الکتریکی در اطراف خود میدان الکتریکی ایجاد می کنند. مایکل فاراده نخستین بار در میانه قرن نوزدهم میلادی روشی را برای تجسم این بردارها ارائه کرد. برای مجسم کردن میدان الکتریکی در فضای اطراف اجسام باردار از خط های جهت داری موسوم به خطوط میدان الکتریکی استفاده می کنیم.
 
اگر یک بار آزمون را در نزدیکی یک ذره باردار مثبت یا منفی قرار دهیم، بسته به نوع بار، نیروی الکتریکی وارد به بار آزمون در جهت دور شدن از ذره و یا در جهت نزدیک شده به آن خواهد بود.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 01 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-01.jpg)
ویژگی های خطوط میدان الکتریکی
خط های میدان در هر نقطه ، هم جهت با نیروی وارد بر بار مثبت واقع در آن نقطه اند ، در نتیجه جهت این خطوط از بار مثبت رو به خارج و به سوی بار منفی است.
 
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 02 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-02.jpg)
خط میدان در هر نقطه ، جهت میدان در آن نقطه را نشان می دهد و میدان در هر نقطه برداری است مماس بر خط میدانی که از آن نقطه می گذرد و با آن هم جهت است.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 03 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-03.jpg)
در هر ناحیه ای که میدان قوی تر باشد، خط های میدان به یکدیگر نزدیکتر و فشرده ترند. در واقع میزان تراکم خطوط میدان الکتریکی نشان دهنده اندازه میدان است.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 04 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-04.jpg)
خط های میدان یکدیگر را قطع نمی کنند ، یعنی از هر نقطه فقط یک خط میدان می گذرد. مانند شکل زیر.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 05jpg خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-05jpg.jpg)
در این تصویر میدان الکتریکی در اطراف بار q متراکم تر است چون اندازه بار q بیشتر از بار q’ است. در نتیجه میدان الکتریکی اطراف آن قوی تر است.
تجسم واقعی خطوط میدان، در فضاست، و بنابراین طرحی سه بعدی دارد که مانند شکل زیر است.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 06 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-06.jpg)
در ویدیو زیر آزمایشی را مشاهده می کنید که در آن با استفاده از بذر چمن یا خاکشیر ریخته شده روی روغن در داخل ظرفی که الکترود ها را در آن قرار می دهیم، خطوط میدان الکتریکی را مشاهده می کنیم.
خطوط میدان الکتریکی در اطراف دو بار ناهمنام هم اندازه به صورت شکل زیر است.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 07 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-07.jpg)
حال اگر اندازه بار مثبت بزرگتر از اندازه بار منفی باشد، خطوط میدان به صورت شکل زیر رسم می شود.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 08 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-08.jpg)
میدان الکتریکی بین دو صفحه رسانا موازی در دور از لبه ها، را میدان الکتریکی یکنواخت می نامیم که خطوط آن را می توان به صورت شکل زیر نمایش داد.
![خطوط میدان الکتریکی ph11 s1 Electric field lines 09 خطوط میدان الکتریکی](https://physicfa.ir/wp-content/uploads/2020/09/ph11-s1-Electric-field-lines-09.jpg)
در زیر می توانید شبیه سازی خطوط میدان الکتریکی (Phet) را مشاهده کنید. کافیست بارها را در صفحه قرار دهید و آرایش خطوط را مشاهده کنید.
4 دیدگاه دربارهٔ «خطوط میدان الکتریکی»
سلام . خیلی عالیه . سایت خیلی خوبی داری . این یعنی حالت خوبه
سپاس. امیدوارم حال شما هم خوب باشه …
سلام
متشکر
میشه خطوط میدان بار در حال حرکت هم بررسی کنید .
مثلا با سرعت وی در حال حرکت هست یک بار نقطه ای